Polityka regionalna
Co to jest polityka regionalna?
Polityka regionalna Unii Europejskiej, inaczej nazywana polityką strukturalną lub regionalną polityką strukturalną, ma na celu zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej w Unii Europejskiej (UE). Poprzez pomoc słabiej rozwiniętym regionom i sektorom gospodarek państw członkowskich dąży się do zmniejszenia różnic w poziomie rozwoju i w poziomie życia w regionach UE oraz rozwiązaniu najważniejszych problemów gospodarczych tych regionów. Polityka ta realizowana jest przez UE wspólnie z rządami poszczególnych krajów członkowskich, które uczestniczą w jej finansowaniu.
Historia polityki
regionalnej UE
Traktat o utworzeniu Europejskiej Wspól-
noty Gospodarczej z 1957 roku za-sygnalizował jedynie w preambule konieczność zmniejszenia różnic między regionami dobrze i słabiej rozwiniętymi oraz wspieranie tych gałęzi gospodarki, które znajdują się w złej kondycji. Pierwsze działania zostały podjęte w latach sześćdziesiątych, kiedy powstał Europejski Fundusz Społeczny i Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej. Gdy w latach siedemdziesiątych pojawił się prawdziwy problem rozbieżności między regionami (kryzys gospodarczy i przystąpienie do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej Wielkiej Brytanii i Irlandii), postanowiono stworzyć Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Jest to do chwili obecnej największy i najważniejszy z powołanych funduszy.
Na początku lat osiemdziesiątych Wspólnoty Europejskie dysponowały już wspomnianymi funduszami strukturalnymi, kredytami inwestycyjnymi (Europejski Bank Inwestycyjny) i inicjatywami wspólnotowymi. Aby każdy region i gałąź gospodarki rozwijały się równomiernie ze „średnią europejską”, w 1986 roku postanowiono te instrumenty połączyć we wspólną politykę regionalną.
Od tamtego momentu jej rola znacznie wzrosła. Polityka została zreformowana
i wzmocniona poprzez Traktat o Utwo-rzeniu Unii Europejskiej, który podpisano w Maastricht w 1992 roku. Wtedy wzrosła również rola regionów w promowaniu polityki strukturalnej. Na mocy tego traktatu utworzono bowiem Komitet Regionów, który jest reprezentacją władz regionalnych przy władzach UE.
Wydatki UE na politykę regionalną ciągle rosną: suma przyznawanych funduszy na ten cel na lata 1994-1999 wyniosła 170 mld EUR (dwa razy więcej niż na lata 1988-1993) zaś na lata 2000-2006 przeznaczono na te cele już 213 mld EUR.
Instrumenty politykiregionalnej
Podstawowym instrumentem polityki regionalnej UE są fundusze strukturalne.